Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam là bảo tàng có vai trò quan trọng nhất trong việc bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa nghệ thuật của Việt Nam. Tại đây, mọi dư âm náo nhiệt của thành phố dường như đã bị bỏ lại, chỉ còn lại một không gian nghệ thuật độc đáo và ý nghĩa. Cùng bài viết hôm nay tìm hiểu về lịch sử cũng như cấu trúc độc đáo của nơi đây nhé!
Lịch sử hình thành nên bảo tàng mỹ thuật Việt Nam
Nằm trong hệ thống bảo tàng quốc gia của Việt Nam, bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam được thành lập năm 1966, với nhiệm vụ là nơi nghiên cứu, sưu tầm, bảo quản và trưng bày các tài liệu, hiện vật, tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu và thể hiện tinh hoa văn hóa nghệ thuật Việt Nam.
Theo Bảo tàng Mỹ thuật Hà Nội, đây là một công trình kiến trúc được xây dựng từ thời Pháp thuộc vào những năm 1930 và ban đầu nhằm mục đích là nơi ở của con gái các quan chức Pháp ở Đông Dương học ở Hà Nội.
Sau năm 1945, nơi này được sử dụng cho các mục đích khác nhau. Từ năm 1962, tòa nhà được chuyển thành nơi sưu tầm, trưng bày và bảo tồn các tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu của Việt Nam từ thời tiền sử cho đến ngày nay. Đó là lý do vì sao kiến trúc của Bảo tàng Nghệ thuật Hà Nội đã chuyển từ thiết kế thuần châu Âu sang kết hợp với đường nét kiến trúc Việt Nam để phù hợp với mục đích mới.
Năm 1966, bảo tàng mở cửa đón khách trong khuôn viên rộng khoảng 4200m2 và không gian đón tiếp triển lãm rộng 1200m2. Từ năm 1997 đến năm 1999, bảo tàng được mở rộng lên 4.737m2 và 3.000 m2 được giới thiệu. Ngoài ra còn có không gian triển lãm theo chủ đề thường xuyên, phòng sáng tạo cho trẻ em và phòng ăn.
Địa chỉ của bảo tàng ở đâu?
Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tọa lạc tại số 66 Nguyễn Thái Học, P. Điện Biên, Q. Ba Đình, thủ đô Hà Nội. Không gian trưng bày khuôn viên Hoàng Cầu được trang bị đầy đủ máy móc thiết bị và trang thiết bị tiên tiến phục vụ cho việc bảo quản và phục chế các tác phẩm nghệ thuật, chẳng hạn như tổ chức các hội nghị khoa học trong nước và quốc tế.
Sau khi thực hiện, cần xác định những khiếm khuyết. Bảo tàng đã tạo ra một không gian mở thông qua những hành động nhất định như dỡ bỏ lệnh cấm quay phim, chụp ảnh, xây dựng không gian nghe nhìn, không gian sáng tạo cho trẻ em,… Từ đó, Bảo tàng ngày càng thu hút nhiều du khách đến tham quan.
Kết cấu độc đáo của bảo tàng mỹ thuật của Việt Nam
Bảo tàng Mỹ thuật là một công trình kiến trúc Pháp ở trung tâm quận Ba Đình. Chính vì vậy, nơi đây thu hút nhiều người không chỉ bởi những tác phẩm nghệ thuật có giá trị, mà còn bởi kiến trúc và cảnh quan xung quanh bảo tàng.
Tòa nhà mới được trùng tu duy nhất vào năm 1962 để trở thành một bảo tàng nghệ thuật, một nơi mà Những bức tranh Việt Nam được trưng bày. Khởi nguồn từ một công trình kiến trúc Châu Âu thuần túy, Bảo tàng Mỹ thuật hiện nay đã được kết hợp với kiến trúc truyền thống Việt Nam để phục vụ tốt hơn sứ mệnh là một bảo tàng nghệ thuật Việt Nam.
Hơn 20 phòng trưng bày trải dài trên ba tầng thu hút vô số hiện vật, khả năng sáng tạo độc đáo, khiếu thẩm mỹ và bàn tay tài hoa của các nghệ nhân Việt Nam qua nhiều thế hệ.
Mỹ thuật thời Tiền sử – Sơ sử
Phòng trưng bày đầu tiên giới thiệu quá trình sáng tạo và phát triển của mỹ thuật thời tiền sử Việt Nam từ thuở sơ khai đến khoảng thế kỷ thứ hai sau Công nguyên. Đây là nền nghệ thuật của cư dân trồng lúa nước: giàu bản sắc, độc đáo và đa dạng. Các tác phẩm được trưng bày ở đây chủ yếu tập trung vào di sản văn hóa của vùng Bắc Bộ và Trung Bắc Bộ theo các nhóm: công cụ sản xuất, dụng cụ sinh hoạt, vũ khí, đồ trang sức và hình tượng nghệ thuật.
Mỹ thuật từ thế kỷ XI đến XIX
Từ phòng 2 đến phòng 7 là nơi trưng bày nghệ thuật của các triều đại lịch sử khác nhau: mỹ thuật thời Lý Trần, mỹ thuật thời Lê sơ Mạc thời Lê Trung Hưng, mỹ thuật Tây Sơn triều Nguyễn. Mỗi tác phẩm nghệ thuật của mỗi thời đại đều chứa đựng những tinh hoa và mang những nét đặc trưng đại diện cho triều đại lịch sử đó.
Mỹ thuật đương đại thế kỷ XX
Từ phòng 8 đến phòng 24 trưng bày các bức tranh thế kỷ 20, gồm: tranh sáng tác trước cách mạng (1925-1945), tượng thời kháng chiến chống Pháp (1945-1954), tranh sơn mài và điêu khắc hiện đại, tranh lụa, tranh giấy, tranh sơn dầu. Đây là một quá trình lâu dài liên quan đến những biến động sâu sắc về chính trị, kinh tế và xã hội.
Ở giai đoạn này, nền Mỹ thuật nước nhà cũng đồng nghĩa với sự phát triển đổi mới về chất liệu, hình thức thể hiện, đề tài và cảm hứng. Đặc biệt, bộ sưu tập của các thế hệ Họa sĩ Đông Dương được trưng bày tại bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam có một vị trí quan trọng và đánh dấu một giai đoạn phát triển vượt bậc của nền mỹ thuật Việt Nam.
Mỹ thuật ứng dụng truyền thống
Trong phòng trưng bày nghệ thuật, có thể thấy tất cả các kỹ thuật thủ công được trình bày như thế nào trên tất cả các vật liệu với độ hoàn mỹ đáng tự hào. Việc sử dụng tuyệt vời các vật liệu như: tre, vải dệt, rãnh vỏ, ngọc trai, chạm khắc kim loại…. đã cho chúng ta thấy tính thiết thực của các đồ sưu tầm khác nhau và điều đó được thể hiện ở đây.
Mỹ thuật dân gian
Mỹ thuật dân gian là một bộ phận cấu thành của văn hóa nghệ thuật dân tộc. Bộ sưu tập tranh dân gian chuyên đề của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tập trung trưng bày hai loại hình nổi bật là tranh dân gian và tượng dân gian.
Bộ sưu tập gốm sứ nổi tiếng
Phòng trưng bày “Nghệ thuật gốm Việt Nam thế kỷ XI – XX” là nơi thể hiện những nét đặc trưng nhất của nghệ thuật gốm từ các thời kỳ lịch sử khác nhau: men ngọc và men rạn của Việt Nam. Gốm thời Lý (thế kỷ XI – XII), gốm hoa nâu thời Trần (thế kỷ X 12 – XIV). Gốm tráng men trắng lam thịnh hành 5 thế kỷ: Lê Sơ, nhà Mạc, Lê Trung Hưng, Tây Sơn, triều Nguyễn và gốm sứ hiện đại đầu thế kỷ 20.
Mục đích không chỉ là nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn, trình bày các tư liệu, hiện vật liên quan đến lịch sử mỹ thuật của cộng đồng dân tộc Việt Nam, bảo tàng Mỹ thuật còn là địa điểm trưng bày thường xuyên, nơi gặp gỡ, tâm điểm của những người yêu mỹ thuật. Ở đây mang lại không gian yên bình và đầy hoài niệm, là một địa điểm thú vị cho những ai muốn quên đi những buồn chán, mệt mỏi phía sau và đắm mình vào nghệ thuật.
Bảo tàng mỹ thuật thường diễn ra những hoạt động gì?
Nếu đến đây tham quan Bảo tàng Mỹ thuật, bạn sẽ có cơ hội tìm hiểu về toàn bộ quá trình phát triển của lịch sử mỹ thuật Việt Nam thông qua các bộ sưu tập, tài liệu và hiện vật của bảo tàng.
Mãn nhãn khi được tham quan bộ sưu tập nghệ thuật rất đồ sộ
Hơn 50 năm qua, bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã lưu giữ nhiều công trình nghiên cứu mỹ thuật có giá trị, đặc biệt là mỹ thuật cổ và hiện đại. Bảo tàng còn có 9 bảo vật quốc gia. Đến nay, Bảo tàng Mỹ thuật sở hữu một bộ sưu tập ấn tượng với gần 20.000 hiện vật và tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Nó trưng bày một bộ sưu tập cố định với hơn 2.000 hiện vật theo sự phát triển của lịch sử, thể loại và chất liệu.
Không gian nghệ thuật sáng tạo dành cho các bạn nhỏ
Bảo tàng Mỹ thuật Hà Nội chính thức mở cửa không gian sáng tạo thiếu nhi vào ngày 21/5/2011, đây là hoạt động mở đầu cho chương trình giáo dục nghệ thuật của bảo tàng.
Tiếp theo, các em tham gia vào 8 hoạt động khám phá, trải nghiệm và sáng tạo nghệ thuật như: Bảo tàng trở thành sân chơi bổ ích, tạo cơ hội cho các em tiếp cận, tìm hiểu về di sản nghệ thuật quý giá của đất nước, đồng thời giúp các em phát triển tư duy sáng tạo nghệ thuật từ khi còn nhỏ.
Thưởng thức cafe trong không gian đậm chất “nghệ”
Ngoài các phòng nghệ thuật và hệ thống triển lãm tại bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam bạn có thể nghỉ ngơi, tận hưởng và “sống ảo” một chút ở quán cà phê trong khuôn viên bảo tàng. Đồ ăn thức uống tại nơi đây được cho là ngon và đẹp mắt giữa khung cảnh kiến trúc độc đáo của Bảo tàng Nghệ thuật Việt Nam.
Lưu ý khi đến tham quan bảo tàng mỹ thuật Việt Nam
Đến tham quan tại bảo tàng mọi người cần đặc biệt chú ý đến một số những vấn đề như sau:
Khi tham quan không chạm vào hiện vật đang được trưng bày
Một trong những điều đầu tiên và quan trọng nhất cần nhớ khi đến thăm viện bảo tàng là không nên vì tò mò mà chạm vào bất kỳ vật trưng bày nào ở đó. Đây là một quy tắc phải được tuân thủ trong nhiều khu vực của bảo tàng, vì tất cả các vật trưng bày trong bảo tàng đều có giá trị và việc chạm vào chúng có thể làm hỏng hoặc gây đổ vỡ. Ngay cả một cái chạm nhẹ cũng có thể làm hỏng toàn bộ tác phẩm nghệ thuật hoặc triển lãm.
Không quay phim, chụp ảnh
Một kinh nghiệm khi tham quan bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam là không nên quay phim hay chụp ảnh. Hầu hết các viện bảo tàng đều không cho phép chụp ảnh, bạn chỉ nên chiêm ngưỡng các hiện vật được trưng bày tại nơi đây bằng mắt nhìn.
Tham quan với hướng dẫn viên
Nếu bạn thực sự muốn tìm hiểu về những thứ được trưng bày ở đây, hãy xem xét việc thuê một hướng dẫn viên dắt bạn đi tham quan, nếu không thì cần mang theo một cuốn sách hướng dẫn. Đây là cách tốt nhất để hiểu lịch sử và những thứ quan trọng được trưng bày mang đến trải nghiệm thú vị cho chuyến tham quan.
Kết luận
Từ lối kiến trúc trường học cũ mang đậm dấu ấn phương Tây, nơi đây đã được chuyển mình thành một lối kiến trúc đậm nét phương Đông thích hợp làm nơi trưng bày các tác phẩm nghệ thuật. Mong rằng với bài viết trên đã phần nào cho bạn nhiều thông tin về bảo tàng mỹ thuật Việt Nam cũng như những giá trị mà nơi đây mang lại.
